گریس پایه سدیم
گریس چیست؟
از ترکیب روغن و یک ماده غلیظ و مواد افزودنی، یک مخلوط ژلاتینی به دست می‌آید که به آن گریس گفته می‌شود. نوع و مقدار ماده غلیظ کننده و مواد افزودنی، مشخصات روغن پایه و نوع تولید، در کیفیت گریس مؤثر است. عامل اصلی برای مقاومت در برابر شکست مولکولی در طولانی مدت و مقاومت در برابر آب و دمای بالا، خاصیت ماندگاری در سطح تماس، ماده غلیظ کننده است. در نتیجه نوع ماده غلیظ کننده و دیگر مواد افزودنی در تعیین کیفیت و قیمت گریس تأثیر دارد. اصولاً مواد تشکیل‌دهنده گریس صابون و کلسیم است. صابون گریس‌ها در مشخصات گریس تاثیر زیادی دارد. پایه تشکیل‌دهنده گریس‌ها به چند دسته تقسیم می‌شوند، که عبارتند از: گریس پایه صابون کلسیم، صابون سدیم، صابون آلومینیوم یا صابون لیتیوم یا اسیدهای چرب فلزی. گریس‌ها همگی در مقابل آب پایدار هستند؛ به جز گریس صابون سدیم و همگی در برابر دماهای بالا مقاوم هستند به غیر از گریس کلسیم و آلومینیوم.
سه دسته اصلی و پر مصرف گریس‌ها شامل موارد زیر هستند:
- گریس‌های پایه لیتیوم
- گریس‌های پایه کلسیم
- گریس‌های پایه سدیم
توجه داشته باشید که انواع ویژه از گریس‌ها نیز می‌توانند با پایه‌های صابونی از ترکیب این مواد مانند لیتیوم، کلسیم تولید شوند.
گریس پایه سدیم
گریس پایه سدیم
در اوایل انقلاب صنعتی، گریس‌های مبتنی بر صابون‌های سدیم در روانکاری موتورهای بخار و ماشین‌آلات کاربرد زیادی داشتند. گریس سدیم در ابتدای قرن بیستم به عنوان اصلی‌ترین گریس درجه حرارت شناخته شد و قابلیت کارکرد تا دمای تقریباً ۱۱۰ درجه سانتی‌گراد را دارد.
ویژگی‌های گریس پایه سدیم
گریس‌ها بر اساس پایه صابونی تنوع زیادی دارند. گریس پایه سدیم از روغن پایه مرغوب و غلیظ کننده سدیم تشکیل شده است. این گریس برای استفاده در محیط‌های پر گرد و غبار و در شرایطی که دما و فشار نسبتاً بالاست مناسب است. اما این گریس نباید در محیط مرطوب استفاده شود. گریس سدیم خاصیت چسبندگی بسیار بالایی دارد. امروزه کمتر از گریس سدیم استفاده می‌شود؛ اما گاهی در چرخ دنده‌ها و کوپلینگ‌ها، بلبرینگ‌های کفی و ضد اصطکاک، اتصالات انعطاف پذیر و بلبرینگ چرخ برخی خودروها به‌کار می‌رود. مراحل تولید گریس سدیم پیچیدگی خاصی ندارد. برای تولید آن، از مواد تشکیل دهنده، روغن‌های پایه، مواد افزودنی، مواد دفع شونده، عامل فوم و مخزن فرآوری شده استفاده می‌شود.
ضعف اصلی گریس‌های پایه سدیم:
گریس‌های سدیمی و صابون‌های شستشو، به یک میزان محلول در آب هستند و در انبار نیز دچار سفتی می‌شوند. به دلیل بزرگی فیبر صابون‌های سدیم سنتی، در خاصیت روانکاری گریس مؤثر نیستند و این امر قابلیت حمل بار را کم می‌کند. این یعنی برای انجام وظایف سنگین‌تر یک روغن پایه با ویسکوزیته بالاتر احتیاج داریم.
در مصرف گریس‌ها به این نکات توجه کنید:
- اگر گریس‌هایی که در انبار نگهداری می‌شوند دیدید که روغن از گریس جدا شده، نباید از آن استفاده کنید.
- سعی نکنید با هم زدن مواد روغن جدا شده را به ساختار گریس برگردانید، چون این کار غیر ممکن است.
- اگر به گریس‌های با درجه پایین دسترسی نداشتید، با اضافه کردن روغن درجه آن را نمی‌توانید کم کنید.
- استفاده از گریس‌های نسوز به جای ضد آب و برعکس صحیح نیست.
- نباید از گریس‌های روان‌تر یا سفت‌تر از آنچه دستگاه به آن نیاز دارد استفاده شود.
- از گریس به میزانی که دستگاه به آن نیاز دارد استفاده کنید، نه کمتر و نه بیشتر.
- هنگام گریس کاری توجه داشته باشید که گریس قبلی را کاملاً از محل روانکاری خارج شده باشد.
کاربرد گریس در صنعت
گریس در جایی استفاده می‌شود که امکان استفاده از روانکارهای دیگر با غلظت کم وجود نداشته باشد. مانند چرخ دنده‌های صنعتی، یاتاقان‌های بزرگ و فلکه‌ها. گریس نیز مانند روغن‌ها اصطکاک بین دو قطعه را کاهش می‌دهد. از مهم‌ترین مزایای استفاده از گریس این است که تعداد دفعات روانکاری را کم می‌کند، طرز استفاده از آن راحت است، در هنگام کار چِکِه نمی‌کند و چسبندگی قابل قبولی دارد.
مصارف مختلف گریس:
گریس پایه سدیم
- اگر از گریس استفاده کنید تعداد دفعات روانکاری در مقایسه با روغن کمتر می‌شود و این امر هزینه تعمیرات را تا حد چشمگیری کم می‌کند. این مسئله در مواقعی که دسترسی به ماشین‌آلات سخت است مانند موتورهای نصب شده بر روی سقف‌ها، خطوط محرکه، بلبرینگ‌های غیرقابل دسترس، یک نقطه قوت به حساب می‌آید و بسیار کمک کننده است.
- گریس به عنوان یک مانع برای ورود گرد و خاک و یا خروج برخی مواد از ماشین‌آلات عمل می‌کند.
- روانکاری با گریس در آب‌بندی قطعات و کاربرد کاسه نمدها در کاهش هزینه‌ها نقش مهمی دارد.
- خاصیت روانکاری گریس در مقایسه با روغن برای مدت بیشتری ادامه پیدا می‌کند
- وقتی از قطعه‌ای استفاده نشود و روانکار آن خارج شود، برای جلوگیری از زنگ‌زدگی قطعه، از گریس استفاده می‌شود .
- بعضی از گریس‌ها مشکل روانکاری در مجاورت با آب را حل کرده‌اند.
- استفاده از برخی از گریس‌ها به کاهش اصطکاک دستگاه در زمان شروع کمک می‌کنند.
- گریس باعث ایجاد یک لایه نرم بین قطعات می‌شود و صدا و ارتعاش در زمان کار قطعه را کم می‌کند و کارکرد دستگاه را روان می‌کند، مانند چرخ دنده‌های بزرگ.
- گریس باعث بهبود عملکرد در دستگاه‌هایی می‌شود که در معرض فشار زیاد، دمای بالا، شرایط سخت عملیات، سرعت پایین و شوک‌های مداوم هستند.
- گریس برای استفاده در ماشین‌آلاتی که خوردگی و سایش زیادی دارند، بسیار مناسب است.
- بیشتر گریس‌ها در دماهای متغیر کاربرد زیادی دارند.
- در روانکاری بوش‌ها و یاتاقان‌های ماشین‌آلات، گریس نقش موثرتر و کاربرد بهتری نسبت به روغن دارد و عناصر تشکیل‌دهنده آن را ساده می‌کند.
مشخصات گریس‌ها
- پرکننده‌ها: این مواد در موارد ویژه و برای کاربردهای خاص به شکل جامد یا مایع به گریس افزوده می‌شوند.
- نقطه قطره‌ای شدن: دمایی که در آن گریس از حالت جامد به مایع تبدیل می‌شود در واقع نقطه قطره‌ای شدن گریس است، که با بالا رفتن درجه حرارت، روان می‌شود.
- رنگ: روغن‌پایه و صابونی که در ساخت گریس استفاده می‌شود رنگ آن را مشخص می‌کند. البته که روشن بودن رنگ گریس در کیفیت گریس تأثیری ندارد.
- مقاومت مکانیکی: این ویژگی مقاومت گریس را در تحمل کارکردهای مکانیکی نشان می‌دهد. دما نقش مهمی در انتخاب گریس دارد. دمای کارکرد گریس بر اساس نوع آن باهم فرق دارند و در انتخاب گریس باید مورد توجه قرار گیرد.
- حداکثر دمای مجاز عملیاتی: بیشترین درجه حرارتی که گریس می‌تواند به طور مستمر قابلیت کار داشته باشد را حداکثر دمای مجاز گویند.
- عمر سرویس: گریس در فواصل زمانی مشخصی باید عوض شوند؛ این فاصله‌ها را با توجه به نوع کاربرد گریس، عمر سرویس گویند.
- قابلیت پمپاژ: گریس نیز باید در عملکرد مانند روغن قابل پمپ شدن باشد. زیرا در خیلی از صنایع در حالت فعالیت به طور پی‌درپی گریس باید پمپاژ شود.
- توان حفظ ساختار در حالت تغییرات دما: گریس باید توانایی برگشت‌پذیری را با توجه به تغییرات دما در زمان فعالیت دستگاه داشته باشد. برخی گریس‌ها زمانی که به حداکثر دمای کارکرد می‌رسند ساختار و خاصیت اصلی خود را از دست داده و کاملاً از بین می‌روند. در این حالت گریس باید عوض شود. این گریس‌ها به عنوان گریس‌های برگشت‌ناپذیر شناخته می‌شوند.
کینی اویل یکی از فعال‌ترین مجموعه‌های مشاور، تهیه و عرضه مستقیم انواع فرآورده‌های نفتی فروش روانکار و گریس‌های صنعتی با برندهای معتبر داخلی در خدمت شما عزیزان است. برای ارتباط با این مجموعه معتبر می‌توانید از طریق آنلاین یا تماس تلفنی اقدام نمایید.
مقالات مرتبط:
گریس با پایه سدیم چه کاربردی دارد؟
