روغن دنده
کاربرد روغن دنده در صنعت
جعبه دنده‌های صنعتی در محیطی آلوده به گردوخاک و نیز با وجود پس‌مانده‌های حاصل از کار و آب شرایطی بسیار گرم و با تحمل بار سنگینی کار می‌کنند، باتوجه‌به این شرایط، این چرخ دنده‌ها در صورت عدم مراقبت خیلی سریع فرسوده شده و قطعات آن نیاز به تعویض خواهند داشت و یا مجبور می‌شوید روغن دنده را زودبه‌زود عوض کنید و از همه بدتر دستگاه ازکارافتاده شود، پس برای مواجه نشدن با چنین شرایط سختی، باید از روغن دنده یا همان روان ساز مرغوب و مناسب استفاده کنید. روغن‌های دنده با داشتن قابلیت ضدخوردگی و سایش و داشتن مقاومت حرارتی به‌منظور روان‌سازی برای دنده‌های صنعتی متعلق به صنایع مختلف مانند سیمان و فولاد … و نیز برای دنده‌هایی که در زیر بار سنگین قرار دارند مثل یاتاقان‌ها و دنده‌های مارپیچ حلزونی و ساده مورداستفاده قرار می‌گیرد.
روغن دنده و یا همان روان سازها از دو جزء مهم تشکیل شده‌اند:
«روغن‌های پایه» و «مواد افزودنی» : که مواد افزودنی پایه اصلی عملکرد روغن را شامل می‌شود و این مواد حفاظت از روغن را هم دربر می‌گیرند و در کل کیفیت مطلوب روغن دنده را بالا می‌برد.
در انتخاب روغن دنده باید به سه نکته مهم و اساسی توجه نمود:
- روغن دنده باید قابلیت دفع آب را در خود داشته تا بتواند آبی که وارد سیستم می‌شود از حل شدن آن جلوگیری کند تا به‌راحتی بتواند آب را از دستگاه خارج کند بنابراین دفع آب جزء یکی از فاکتورهای مهم برای روان کاری صنعتی است.
- روغن دنده باید در شرایط سخت بتواند همواره کارایی خود را حفظ نماید که دستگاه گیربکس (دنده) در شرایط فشار و گرمایی زیاد تحمل بالایی داشته باشد و این روغن باید با وجود فشارهای زیاد بر روی سطح چرخ دنده‌ها از آن محافظت کند.
- مهم‌ترین و اصلی‌ترین ویژگی یک روغن خوب و ایده آل اکسیده نشدن آن در شرایط گرمایی سخت و زیاد است که در این حالت روغن با داشتن کارایی زیاد تعویض و تخلیه آن به تأخیر می‌افتد، زیرا اکسید شدن روغن سبب ایجاد رسوب و لایه بر روی روغن می‌شود که به آن لجن یا لاک الکل نیز گفته می‌شود.
بررسی و کاربرد انواع روغن‌های دنده:
روغن‌های چرخ‌دنده دارای کاربرد بسیار مفیدی هستند و از خوردگی دنده‌هایی که در شرایط سخت و با سرعت بسیار بالایی کار می‌کنند جلوگیری کرده و به‌خوبی از آن محافظت می‌کند که برای دنده‌ها بسیار کارساز و اساسی است.
به بررسی چند نمونه از انواع آن می‌پردازیم:
روغن دنده
روغن دنده ضد اصطکاک:
این نوع از روغن‌ها جزء روغن‌های پرکاربرد برای دنده‌ها می‌باشد و کارایی زیادی دارند به این روغن روان‌ساز فشار بالا نیز می‌گویند در ترکیب این نوع روغن‌های ضد سایش از گوگرد و فسفر استفاده شده که این ترکیب از چسبندگی روغن‌های مرزی جلوگیری کرده و در ترکیب این نوع روغن‌ها از مواد و افزونه‌هایی استفاده می‌شود که قدرت تحمل فشار بالا و گرما را داشته باشند استفاده از این نوع روغن موجب محافظت از ماشین‌آلات و قطعه‌های آن می‌شود.
روغن دنده خالص معدنی:
این نوع روغن دنده بیشتر مورداستفاده تولیدکنندگان جعبه دنده‌هایی است که برای محصول تولید شده‌شان از روغن خالص معدنی استفاده می‌کنند در این روغن‌ها از فرمولی متعادل و افزونه‌های مطلوب و مناسب استفاده می‌شود که در ترکیب آن‌ها از مواد ضد اکسیداسیون، ضدزنگ … و نیز روغن پایه‌ای با شاخص گران‌روی بالا مورداستفاده قرار می‌گیرد که درواقع بدون استفاده از افزونه‌های شیمیایی فعال دارای خاصیت بالای ضد فرسودگی بوده و می‍توان در فشار زیاد دنده‌ها استفاده شود.
روغن دنده چندمنظوره:
اصلی‌ترین ویژگی این نوع روغن این است که با گران‌روی بالای خود به فلزات و تمام سطح چرخ دنده‌ها را در برمی‌گیرد در ترکیب اصلی این نوع روغن یک افزونه دومنظوره محافظت در مقابل فشار و کاستن از میزان فرسودگی برای دستگاه استفاده می‌شود که این ترکیب موجود در روغن روان ساز موجب تقویت خاصیت ضد اصطکاکی آن می‌شود که با بالارفتن دما فعال می‌گردد و به شکل یک‌لایه محافظ بر روی سطح فلزی ایجاد می‌شود تا به‌عنوان یک روان‌ساز به‌منظور مانع شدن از سایش دستگاه، تماس پیداکردن قطعات با یکدیگر را به حداقل برساند و از فرسوده شدن سطوح جلوگیری کند.
روغن دنده‌های مرغوب و با کیفیت چندمنظوره باید دارای ویژگی‌هایی باشند که به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- دارای خاصیت ضد اصطکاکی بالایی باشند.
- باید دارای خاصیت گرانوری باشند.
- با داشتن حالت چسبناکی به چرخ دنده‌ها می‌چسبد.
- با کاهش دادن سنگینی زیاد بار در فشارهای بالا نیز دارای کارکرد هستند و از ایجاد شوک ناشی از سنگینی بار جلوگیری می‌کند.
- با داشتن مقاومت در برابر اکسیداسیون و رسوبی شدن از لحاظ دما در ثبات کامل هستند.
- جدا پذیری این روغن از آب با سرعت بالاتری است.
- درون روغن فاقد هرگونه ماده جامدی است که بخواهد به‌وسیله فیلترها در زمان تصفیه از روغن جدا شود.
روغن دنده ترکیبی:
این نوع روغن به دلیل داشتن خاصیت گران‌روی زیاد و غلظت و داشتن پایه‌ای صددرصد ترکیبی و با دارابودن مجموعه‌ای از افزونه‌ها برای دستگاه‌هایی که در دماهای سخت‌کار می‌کنند طراحی شده است مانند کمپرسورهای هوا، بلبرینگ آسیاب‌های غلتکی (صنایع نساجی، کاغذ، لاستیک، پلاستیک) پمپ‌های مکش، سیستم‌های هیدرولیکی، جعبه‌دنده که به طور کامل نیاز این دستگاه‌ها را مرتفع می‌کند. این نوع روغن علاوه برداشتن خاصیت مقاومت در برابر اکسیداسیون و زنگ‌‌زدگی و فرسودگی قطعات و داشتن ثبات دمای فراوان و چشم‌گیرو همچنین به‌همراه داشتن افزونه ضد کف موجب کامل شدن ترکیب این روغن می‌گردد. این نوع روغن روان ساز با داشتن سازگاری زیاد با دریچه‌های تنظیم روغن موجب مانع شدن از فرسودگی قطعات می‌گردد و با کم کردن مصرف روغن و ایجاد فاصله زمانی نیاز به تعویض و تخلیه روغن را افزایش می‌دهد و از شکل‌گیری رسوب و ایجاد لایه‌های سطحی بر روی روغن جلوگیری می‌کند.
مجموعه کینه اویل به شما پیشنهاد می‌کند تا پیش از خرید روغن دنده صنعتی حتماً توصیه‌های مربوط به سازندگان دستگاه را به‌دقت مطالعه کنید و در صورت لزوم و ضرورت با آنان مشورت نمایید به یاد داشته باشید که هرگز و در هیچ شرایطی از سایر انواع روغن مثلاً روغن‌موتور برای جعبه‌دنده استفاده نکنید این امکان وجود دارد که باتوجه‌به شرایط آب‌وهوایی که در آن قرار دارید از روغن دنده‌ای استفاده کنید که دارای گرانوری بیشتر یا کمتر باشد. قبل از خرید روغن دنده سعی کنید از ویسکوزیته بودن روغن و استاندارد و کیفیت و نوع برند آن کاملاً اطمینان پیدا کنید. با ما در تماس باشید.
