روانکارهای صنعتی
کاربرد روانکارهای صنعتی در دنیای صنعت؛ تا پیش از سال ۱۸۵۶ میلادی روغن روانکار مورد استفاده به‌منظور حرکت ابزارها و چرخ‌ها روغن‌های گیاهی و حیوانی مثل روغن نهنگ و… مورد استفاده قرار می‌گرفت. اما این نوع از روغن‌ها به‌خاطر مقاومت کمی که دارند سریع فاسد و غیر قابل استفاده می‌شدند. پیشرفت صنعت در استخراج نفت سبب تولید روغن‌های برتر و بهتر به‌عنوان جایگزینی برای روغن‌های حیوانی و گیاهی شد. با گذشت زمان نیاز به روغن‌های مناسب و با کیفیت بهتر برای صنعت بیشتر احساس شد. بر این اساس با انجام دادن یک سری کارهای شیمیای بر روی روغن و تصفیه آن و اضافه نمودن مواد افزودنی موجب تولید روغن‌های صنعتی بهتر و مرغوب‌تری شد. علم روانکاری از پرکاربردترین و مهم‌ترین علومی است که در سطح جهان شناخته شده است زیرا انسان‌ها همیشه به کاربردهای این علم وابسته هستند. امروزه روغن صنعتی روانکاری در شکل‌های مختلفی و به‌منظور تسهل در امر روانسازی دستگاه‌ها و همچنین بالا بردن ایمنی آن‌ها تولید می‌شوند که این امر در صنعت بسیار مهم و مورد توجه قرار گرفته است. روغن‌های صنعتی روانکاری می‌توان به چند مورد مانند روغن ماشین‌کاری، روغن گیرباکس، روغن هیدرولیک، روغن چرخ دنده، روغن کمپرسورو.. اشاره نمود که در ادامه بحث به توضیح بیشتری در مورد روانسازها و انواع آن در شکل‌ها و حالت‌های گوناگون که هر کدام کاربرد مخصوص به‌خود را در صنعت دارند خواهیم پرداخت.
تعریف روانکارهای صنعتی
روانکارهای صنعتی
روانکارهای صنعتی شاخه‌ای از روغن‌های صنعتی هستند که در صنایع مختلف و برای مقاصد صنعتی مختلفی به‌کار میروند. روغن‌های روانکاری با توجه به کارایی‌های که دارند با یکدیگر متفاوت هستند. روانسازها ترکیبات و محصولات مهمی هستند که حرکت صنعت و ماشین بدون وجود آن‌ها امکان‌پذیر نیست و بیش از ۶۰۰ نوع محصول با ویسکوزیته‌های متنوع و سطح کیفیتی متفاوت را شامل می‌شود که پر کاربردترین و مهم‌ترین روغن صنعتی مانند روغن هیدرولیک، روغن کمپرسور، روغن توربین، گریس، روغن دنده، روغن موتور را می‌توان نام برد.
پایه روغن صنعتی مورد استفاده برای روانکارها به دو دسته تقسیم می‌شود:
روانکار صنعتی با پایه گیاهی
روانکار صنعتی با پایه نفتی
روانکار صنعتی با پایه گیاهی
با فرآوری گیاهان خاصی مانند کلزا، خردل و کاستور روغنی بر پایه گیاهی تولید می‌شود که همراه با افزودنی‌های خاص منشأ تولید روغن صنعتی روانکاری بر پایه گیاهی تولید می‌گردد. مهم‌ترین ویژگی این روغن‌ها این است که تجزیه بیولوژکی راحتی دارند. هزینه تولید این نوع از روانکارهای صنعتی بالا بوده و برای مدت زمان طولانی قابل استفاده نیستند. به‌دلیل محدودیت‌های که منابع نفتی برای تولید انرژی دارند روغن‌های تولید شده از مشتقات گیاهی می‌توانند در مواردی جایگزین خوبی برای روانکارهای صنعتی پایه نفتی باشند. مجموعه کینی اویل آماده هر گونه خدمات دهی به شما عزیزان در تمام نقاط ایران می‌باشد، بدونه واسطه با هزینه حمل ونقل کم و اطمینان از کیفیت محصول، با ما در تماس باشید.
روانکار صنعتی با پایه نفتی
این نوع از روغن‌ها طیف زیادی از روغن‌های صنعتی مخصوص ماشین آلات صنعتی و ماشین آلات داخل منزل را شامل می‌شود و دارای استفاده‌های عمومی نیز هستند. این نوع از روغن‌های صنعتی به‌طور معمول در کوره‌های تقطیر نفت خام با گرفتن مواد مضری مانند فسفر، گوگرد و با اضافه کردن موادی که موجب افزایش خواص روغن می‌شود تولید می‌گردد. افزودنی‌های روغن موادی هستند که موجب پایداری ویسکوزیته روغن و ثابت ماندن مقاومت آن در دمای بالا می‌شود و در نهایت موجب حفظ خواص فیزیکی و شیمیایی روغن‌های روانکار صنعتی با پایه نفت در شرایط مختلف کاری می‌شود.
روغن‌های صنعتی روانکاری بر اساس نوع حالت می‌توان به چهار دسته تقسیم‌بندی نمود که شامل:
روانکاری صنعتی
- گریس‌ها
- روان کننده‌های جامد
- روان کننده‌های مایع
- روان کننده‌های گازی
گریس‌ها
از معروف‌ترین روانکارها گریس‌ها هستند که نه به‌صورت جامد هستند و نه مایع. این روانکارها از یک سفت کننده و یک نوع روغن پایه معدنی یا سنتزی به‌دست می‌آید . این روغن صنعتی زمانی کاربرد زیادی دارد که روانکاری با روانکارهای مایع سخت و مشکل باشد و امکان روانکاری مجدد به‌راحتی میسر نباشد.
روان کننده جامد
از این نوع روانکارها به‌منظور کار در مکان‌های مانند راکتوهای هسته‌ای که در مقابل اشعه‌های رادیواکتیو قراردارند و نیز در شرایط ویژه مانند حرارت زیاد و بالا، خلاء مورد استفاده قرار می‌گیرند. داشتن مقاومت بالا در حالت خلاء، فراریت کم و درجه حرارت‌های زیاد و نیز در مقابل انرژی‌های ناشی از تابش مواد را دیو اکتیو جزء مهم‌ترین واصلی‌ترین خواص مربوط به روانکارهای صنعتی جامد است.
روان کننده مایع
روغن‌ها مهم‌ترین روانکارهای مایع هستند که جزء رایج‌ترین و پر مصرف‌ترین روانکار صنعتی هستند که به دو دسته روغن‌های سنتزی و روغن‌های معدنی تقسیم می‌شوند و از نوع مشتقات نفت خام محسوب می‌شوند. روغن‌های معدنی به‌دلیل کاربرد بیشتر داشتن در تولید روانکارهای صنعتی در مقایسه با روغن سنتزی بیشتر تولید می‌شود. روغن سنتزی به‌دلیل واکنش‌های مخصوصی که بر روی آن انجام می‌شود در مقایسه با روغن معدنی دارای قابلیت‌های بیشتری است.
روان کننده‌های گازی
از مهم‌ترین ویژگی روانکارهای گازی این است که میزان ویسکوزیته آن با تغییر درجه حرارت زیاد تغییری نمی کند به این سبب این روانکارها می‌توانند مورد استفاده گستره وسیعی از کاربردهای صنعتی قرار بگیرند. این نوع از روانکارها مانند بخارات مایع، هلیوم، هوا و… در مواردی مانند سرعت بسیار زیاد و بارکم ، درجه حرارت خیلی پایین و بالا و در شرایطی که پرتوهای هسته‌ای در محیط وجود دارند مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نوع از روانسازها صنعتی عاری از ناخالصی هستند و دارای اصطکاک کمی هستند و حالت سرریزی که در ارتباط با گریس‌ها و روانکارهای مایع پیش می‌آید در روانکارهای گازی وجود ندارد. خاصیت بالا نیامدن و سریز نکردن این روانکار می‌تواند به‌عنوان یک ماده مطمئن در صنایع شیمیایی، دارویی، غذایی استفاده شود. به‌دلیل سبک بودن آن نسبت به روانکار مایع با نادیده گرفتن وزن روانکار گازی باعث می‌شود در سرعت‌های خیلی زیاد جریان آن به‌طور مداوم، یکنواخت و آرام باقی بماند به این خاطر است که در یاتاقان‌ها با سرعت بسیار بالا نسبت روانکارهای مایع، کارایی بهتری دارند. ماشین ابزارهای سنگ‌زنی دقیق که با سرعت بالا کار می‌کنند، راکتورهای اتمی، توربین‌های گازی، ماشین‌های ریسندگی، موتور جت و…. مواردی هستند که از روانکارهای گازی در آن‌ها استفاده می‌شوند.
مشخصات مربوط به روغن صنعتی روانسازی:
- روانکارهای صنعتی که معمولا به‌طور عمده دارای منشأ نفتی هستند و از مهم‌ترین روانکارهای مورد استفاده در صنایع محسوب می‌شوند.
- این نوع از روغن‌های صنعتی دارای ویژگی‌های هستند که به شرح ذیل می‌باشد:
- اکسیده نشوند و در مقابل حرارت مقاوم باشند.
- تحت تأثیر حرارت زیاد و پس از کارمداوم در لابلای قطعات تشکیل رسوبات و مواد لجنی ندهد و دارای خاصیت پاک کنندگی خوب و مناسبی باشد.
- شاخص گرانروی بالایی را داشته باشد که برای روانکارهای صنعتی ویژگی مهمی محسوب می‌شود.
- روغن دارای ضریب اصطکاک بسیار کمی باشد.
- در زمان انجام فعالیت تولید کف نکند.
- بر روی قطعات فلزی خوردگی و زنگ‌زدگی ایجاد نکند.
روغن‌های صنعتی روانکاری در کاهش یا انتقال نیروی حرکتی، انتقال یا تولید انرژی، ایجاد هوای خنک کننده یا فشرده، کاربردهای ابزار ماشین آلات و بسیاری از حوزه‌های دیگر تولید دارای نقش مهمی هستند. این روغن صنعتی معمولا به‌شکل‌های مختلفی و بر پایه گیاهی و نفتی که به‌طور عمده بر پایه مشتقات نفتی هستند تولید شده و در صنایع مختلفی کاربرد دارند. فعالیت‌های زیادی هستند که تنها با وجود روانکارها به‌صورت یکنواخت انجام می‌گیرند که در این مورد باید ایمنی سیستم‌ها و ماشین‌آلات به‌شکلی خاص در نظر گرفته شوند. روانکارهای صنعتی نقشی مهم و قابل توجه در کارایی و بهبود بهره‌وری و کاهش مصرف انرژی دارند. این نوع از روغن‌های صنعتی درروانکاری بسیاری از سیستم‌های اجرایی، سیستم‌های هیدرولیکی، چرخ دنده‌ها سهمی مهم و اساسی دارند. در واقع بدون وجود روغن‌های صنعتی دستگاه‌ها و ماشین آلات کارای چندانی نخواهد داشت و سریع خراب شده و کاربرد خود را در صنعت ازدست خواهند داد.
