روغن گرافیت
روغن گرافیت؛ آشناترین ماده گرافیت طبیعی گرافیت چرب است. گرافیت چرب یا همان گرافیت پولکی مادهای معدنی است از جنس کربن بوده که به رنگ مشکی خاکستری است که در اثر فشار بر پوسته زمین کربن به گرافیک تبدیل میشود و بسیار سبک وزن است. گرافیت پایدارترن شکل کربن در شرایط استاندارد است و دارای مقاومت طبیعی بالایی است، این ماده خاصیت ضدزنگ، رسانایی و روانکاری بالایی دارد و داری مقاومت حرارتی بهمیزان ۴۵۰۰ درجه فارنهایت و دارای درجه سختی زیادی است. گرافیت ثبات شیمایی خوبی دارد و میزان اصطکاک آن کم است. در مقابل تابش خاصیت بازدارندگی دارد. وجود چنین خصوصیتهای ویژهای در این ماده سبب شده است که از آن در تولید روغنها صنعتی استفاده شود و از آن روغن گرافیت که در بعضی از موارد روغن فورج گرم نیز نامیده شده تولید میشود که برای بعضی از مصارف صنعتی بسیار پرکاربرد و ارزشمند است. گرافیت طبیعی در ساخت وسایل نسوز گرافیت منبسط شده آسترترمزها، باتریها، فولادسازی، قالبهای ریختهگری و نیز بهعنوان روانساز در کارخانه ذوب مورداستفاده قرار میگیرد. در ادامه بحث به بررسی روغن گرافیت میپردازیم.
روغن گرافیت
این روغن روانکاری است که بهشکل مایع، جامد و نیمه جامد بهمنظور کاهش اصطکاک در بین دو سطح مورد استفاده قرار میگیرد. گرافیت بهعنوان یک ماده اصلی و پایه برای این روغن بهکار گرفته میشود که از این روغن در شرایط حرارتی بسیار بالا استفاده میشود. وجود گرافیت در ساختار این نوع از روغنهای صنعتی سبب میشود که بدون نگرانی از سوختن و اکسید شدن در شرایط حرارتی گوناگون از آن استفاده کنیم، این روغن در حوزههای مختلفی کاربرد دارد.روغن گرافیت که روغن فورج گرم نیز گفته میشود برای فعالیتهای فورجینگ که همان فشار بهوسیله چکش و پتکها بهمنظور شکلدهی به فلزات انجام میگیرد، همچنین پوششدهی به فلزات بهعنوان یک نیاز ضروری از آن استفاده میشود. این روغن در شرایط حرارتی بسیار بالا برای عملیاتهای مختلف فورجینگ در قالب فورج گرم و فورج سرد استفاده میشود. روغن گرافیت دارای ویژگیهای است که موجب شده این روغن بهشکلی خاص در صنعت مورد استفاده قرار بگیرد که این ویژگیها شامل موارد زیر است:
- کمک کردن بهحرکت فلزات در پرشدن سریع قالبها
- کنترل کردن درجه حرارت قالب و کمک به افزایش طول عمر آن
- استفاده کردن از این روغن بهعنوان یک پوشش بر روی سطح فلزات گرم
- این قابلیت را دارد که به شکل خالص و رقیق شده توسط آب مورداستفاده قرار بگیرد.
- دارای خاصیت بالای کاهش اصطکاک و چسبندگی است.
روغن گرافیت در چه صنایعی مورداستفاده قرار میگیرد؟
این روغن در صنایع مربوط به روغنکاری برای انواع فعالیت بر روی فلزات گرم مانند قالبهای پرس به کار برده میشود. این روغن در فورج کاری برای استفاده در پتکهای چکشکاری گرم کاربرد فراوانی دارد. روغن گرافیت در سیستمهای دستی و اتوماتیک و انواع فلزات با تناژهای مختلف استفاده میشود. این نوع از روغنهای صنعتی به شکل اسپریهای اتوماتیک برای رسیدن به نتایج مطلوب مورداستفاده قرار میگیرد.
بررسی میزان گرانروی روغن گرافیت بهعنوان شاخصی ممتاز در استفاده از این روغن
شاخص گرانروی (VI) نشان دهند میزان تغییرات روغن در برابر نوسانات دما است. به هر میزان رقم شاخص ویسکوزیته روغنی بیشتر باشد گرانروی روغن بر اثر تغییر دما کمتر دچار تغییر میگردد. یکی از مهمترین مشخصههای که بیانگر کیفیت روغن است همین تغییرات گرانروی آن است. در بعضی از شرکتها در فرایند فورجینگ بهجای بهکارگیری پتک و چکش از سیستم پرس هیدرولیک استفاده میکنند، که بهصورت پیوسته و یکپارچه فشار موردنیاز برای انجام عملیات را وارد میکند. به این شکل که قطعات را در داخل قالیهای مخصوصی میگذارند و به آن فشار وارد میشود در این شرایط استفاده از روغنهای صنعتی گرافیت که روانکاری قالبهای پرس را بهعنوان روانساز برعهده دارد مهم و ضروری است. این روغن با خاصیت گرانروی بالا با توجه به خصوصیات ذاتی که دارد برای عملیات فورجینگ کاملا مناسب بوده و کیفیت کار را بالا میبرد در ابتدا برای پرسکاری و چکشکاری مانند تمامی روغنها یک نقش یک روانساز را دارد که اما در مرحله دوم بهکارگیری این روغن در یک شرایط حرارتی بسیار بالا و شدید است که مقاومت بالای روغن در برابر حرارت و جلوگیری از سوختگی ویژگی مهم و خاص روغن محسوب میشود.
بررسی گریس کلسیم گرافیت بهعنوان یک روغن نیمه جامد و مکمل روغن گرافیت
گریسها بهمعنی چربی است که نوعی از روانکارهای جامد و نیمه جامد محسوب میشوند که نقش حامل روغن را برعهده دارد و روغن را در انجام فعالیت روانکاری یاری مینماید، تفاوت روغن با گریس وجود همان ماده سفت کننده است. درواقع گریس از متفرق شدن یک عامل سفت کننده در یک مایع روانکننده بهوجود میآید و همراه با مواد افزودنی دیگری است که موجب ایجاد خواص ویژهای در آن میگردد. کیفیت گریس به مقدار و نوع ماده سفت کننده، مشخصات روغن پایه و مواد افزودنی و نیز فرایند تولید آن بستگی دارد. از معروفترین روانکارهای محسوب میشوند که نه مایع هستند و نه جامد. گریس کلسیم گرافیت علاوه برداشتن روغن پایه مرغوب و صابون کلسیم دارای ترکیبی از روانکاریهای جامد مانند گرافیت است. این نوع از روانکار گرافیت موجب کاهش اصطکاک شده و نیز ماشینآلاتی که از طریق گریس کلسیم گرافیت روانسازی میشوند در مقایسه با گریس معمولی نیاز به انرژی کمتری برای حرکت دارند که خود امری ارزشمند است. با استفاده از گریس گرافیت در صورت عدم گریسکاری بهموقع برای دستگاه، دستگاه گریپاچ نخواهد کرد؛ بنابراین گریس گرافیت زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که روان کننده در یک مکانیزم ثابت در یک وضعیت اولیه قرار بگیرد.
گریس گرافیت در موارد مختلفی کاربرد دارد که از جمله میتوان به چند مورد اشاره نمود:
- صنایع دریایی
- راهآهن در حداکثر دمای ۶۰ درجه
- کارخانههای نورد فولاد
- روانکاری اسکلها
- یاتاقانهای مسطح با سطح غیر هموار
روغن گرافیت خواص و ویژگیهایی ارزشمندی دارد که دو مورد از آن شاخص بوده و این روغن را ممتاز میکند در زیر به آن اشاره میکنیم:
داشتن خاصیت روانکاری محیطی بالا در روغن گرافیت:
در عملیات فورجینگ که همان استفاده از پتکها و چکشها است بهمنظور ترکیب کردن فلزات باید چگونگی حرکت پتکها و چکشها و واردشدن فشار به فلزات باید بهصورتی باشد که در روند جوشکاری اختلال و مشکلی بهوجود نیاید. روغن گرافیت در این مورد وظیفه روانسازی پتکها و چکشها را دارد که برای انجام درست کار دستگاه بسیار مهم و حائز اهمیت است.
داشتن ویژگی عدم تبخیر و مقاومت بالا در برابر حرارت
فرایند ادغام و فورج شدن فلزات در دمای بسیار بالایی انجام میگیرد. دمای بالا خود عاملی است که موجب میشود شکلدهی فلزات به بهترین نحو انجام گیرد. روغن گرافیت باید در این شرایط با داشتن مقاومت زیاد در برابر حرارت در تمام طول فرایند انجام کار طوری باشد که تبخیر نشود و بتوان در همه شرایط از آن استفاده کرد. این نوع از روغنهای صنعتی به روغن عاری از دود و بخار نامیده میشوند که در وصف این روغن کاملاً صحیح است. برای اطلاعات بیشتر مجموعه کینی اویل با داشتن مشاوران خبره در این زمینه مرغوب ترین روغن را به شما پیشنهاد میکند.
این روغن که همان روغن فورج (عاری از هرگونه بخار و دود) جزء روغنهای خاص و منحصربهفردی است که در مقابل حرارت مقاومت بالایی دارد و کاملاً مناسب عملیاتهای فورجینگ است. این روغن در کنار وظیفه اصلی خود که همان روانسازی است باید با فراهمکردن فضای مناسبی بهمنظور کار در حرارت بالا باید فضای مناسبی را برای تولید محصول با کیفیت بالا فراهم کند؛ بنابراین وجود ترکیبات نسوز در این نوع از روغنهای صنعتی آن را بهعنوان روانکاری نسوز منحصر بفرد کرده است که سبب کاربرد زیاد آن در فورج گرم و صنایع نسوز است.