کاربرد روغن صنعتی در هواپیما
کاربردهای روغن صنعتی در هواپیما و صنعت هوایی از اهمیت بسیار ویژهای برخوردار است و همواره تولید این نوع از روغن صنعتی بهدلیل حساسیتهای ویژه و شرایط خاص، تولید آن برای مهندسان و تولید کنندگان بسیار چالش برانگیز بوده است. روغنهای صنعتی طیف گستردهای از روانکارها را تشکیل میدهند و در صنعت دارای کاربردهای بسیار زیادی است. بدون وجود روانکارهای صنعتی، صنایع عملا کارکرد خود را از دست میدهند. روغنهای صنعتی از مشتقات نفتی تولید میشوند، اکثر شرکتهای تولید کننده روغن صنعتی معمولا جزء شرکتهای بزرگ نفتی هستند. امروزه شرکتهایی هستند که به شکلی کاملا تخصصی در زمینه تولید انواع روغنهای صنعتی مایع، جامد و گاز فعالیت میکنند. کینی اویل با داشتن سالها تجربه در عرصه تولید و عرضه انواع گریس و روغنهای صنعتی با استاندارد تأیید شده و کیفیت بالا، میتواند انواع روانکارهای صنعتی را برای مشتریان خود به هر نقطهای از ایران ارسال کند.
تعریف روغن صنعتی
روغنی است که بر گرفته از نفت میباشد که در صنعت برای روغن کاری ابزار و ماشین آلات و… مورد استفاده قرار میگیرد. این روانکارهای صنعتی در بعضی از موارد حاوی روغنهای گیاهی هستند که بهصورت مواد افزودنی مانند ضخیم کننده، ضدخوردگی، آنتیاکسید کننده، به منظور بهبود کیفیت و خصوصیت روغن به آن افزوده میشود. امروزه طیف وسیعی از روغنهای صنعتی با نام و مارکهای جدید و نیز روغن صنعتی مصنوعی با عنوان پلی استر، سیلیکون، فلوئوروکربن تولید میشوند که همگی با توجه به ویژگیهایی که دارند دارای کاربردهای زیادی در صنایع میباشند.
روغنهای صنعتی طیف گستردهای از روانسازهای صنعتی را تشکیل میدهند که در انواع صنایع بسیار پرکاربرد هستند. این روغنها در صنایعی مانند کشتیرانی، حمل و نقل هوایی، داروسازی، صنایع فلزکاری، نساجی، صنعت برق، چاپ و بستهبندی، صنایع غذایی، سیمان، صنایع دریایی و..کاربرد دارد. روانکارهای صنعتی با ویسکوزیته بالا و غلظت زیاد و ویسکوزیته کم با غلظت پایین تولید میشوند. روغنهای صنعتی هر کدام خصوصیات منحصر بفردی دارند و عموماً با پایههای عالی و غیرعالی تولید میشوند.
اهمیت روغن صنعتی برای قطعات هواپیما
استفاده از روانسازها در هر دستگاهی که دارای قطعات متحرک باشد بسیار مهم و اساسی است. هواپیما دارای تعداد زیادی از انواع قطعات مختلفی است که متحرک هستند و بسیاری از این قطعات با سیستم پیشرانه در ارتباط میباشند. استفاده از روانکارهای صنعتی برای هواپیما در درجه اول کاهش اصطکاک به منظور بهبود در بهرهوری انرژی است و نیز کاهش سایش قطعات متحرک به منظور بهبود عمر تجهیزات است. استفاده از سیستم های روانساز کارآمد برای قطعات هواپیما و کاستن درجه حرارت موتور بهدلیل اتلاف گرما بهوسیله سیستم روانکار میباشد.
اهمیت استفاده از روغن صنعتی در موتور هواپیما
روغن کاری موتورهای توربین در هواپیما دارای مراحل سختی برای روانساز است که نوع و کیفیت محصول بنابر دلایل زیر مهم و با اهمیت است:
- روانکار صنعتی در موتور هواپیما همواره در معرض طیف گستردهای از سرعت، فشار و دما که در شرایط عادی کار ونگهداری در معرض آن قرار میگیرد.
- سیستم دستگاه به گونهای است که امکان توقف سریع به منظور بررسی نشانههای خرابی روانساز امکانپذیر نمیباشد، بنابر این روغن مورد استفاده باید ویژگیهای خاصی را در فرمولاسیون خود داشته باشد.
چه نوع روغن صنعتی در هواپیما مورد استفاده قرار میگیرد؟
روان کنندهای که در صنعت هوانوردی مورد استفاده قرارمیگیرند معمولا جزء روغنهای سنتتیک است، که باید توانایی کار کردن در محیطی بسته با دمای بسیار بالا را داشته باشند. شرایط سخت استفاده از روغن صنعتی برای هواپیما از استارت خوردن موتور در دمای ۴۰- درجه سانتیگراد شروع میشود و تا دمای ۲۵۰ درجه سانتیگراد بالای صفر ادامه پیدا میکند. این دمای بالا با حرارتی که ایجاد مینماید در قسمتهای متحرک موتور مانند بلبرینگها ادامه پیدا میکند. داشتن چنین ویژگی بسیار فراتر از قابلیتهای موجود در روغنهایی است که از نفت ساخته میشوند. روان کنندههایی که برای قطعات هواپیما ساخته میشوند دارای ترکیبات پیشرفتهتری بوده و از مواد ترکیبی شیمیایی در آن استفاده میشود. روغن سنتتیک مورد استفاده در هواپیما از ترکیبات پولیمراسیون هیدروکربنها یعنی آلفینها تولید میشوند و مواد مختلف دیگری هم به منظور استفاده در موتورهای گوناگون هواپیماها به آن افزوده میشود. البته در بعضی از ترکیبات این نوع از روغن صنعتی، ترکیبات استر بهکار برده میشود تا این روانکار کارایی بیشتری داشته باشد. بهطور کلی روغن صنعتی موتور هواپیما از چندین ترکیب ساخته میشود.
افزودنیهای که در روغن هواپیما مورد استفاده قرار میگیرد
روغن صنعتی مورد استفاده در هواپیما دارای ترکیبات افزودنی زیادی است. قسمتی از این افزودنیها شامل مواد ضدفرسودگی، ضدکف کنندگی، ضدخوردگی فلز، آنتیاکسیدان و همچنین موادی به منظور افزایش تحمل فشارهای گوناگون در شرایط کاری است. در زیر به بررسی خواص و ویژگیهای این مواد افزوده میپردازیم:
آنتی اکسیدان
این افزودنی به منظور جلوگیری از اکسیدشدن مواد پایه و از بین رفتن خواص آن و همچنین جلوگیری از ترکیب روغن با مواد تغییر پیدا کرده و تهنشین شدهای است که بهدلیل کار کردن موتور بهوجود میآیند.
مواد ضدخوردگی و فرسودگی
این مواد با بالا بردن دوام قطعات، سبب کم کردن هزینههای بازسازی و تعمیرا ت مجدد موتور هواپیما میشود.
مواد ضد کف
موجب پیشگیری از ایجاد حباب و کفی که بهدلیل کار کردن در فشار و سرعت زیاد جریان روغن در مدارهای روغن موتورایجاد میشود. بهکار بردن چنین موادی در فرمول روغن صنعتی هواپیما نیاز به بررسی دقیق دارد تا موجب خرابی خواص دیگر موادی که به روانکار افزوده میگردد نشود.
ویژگیهای اصلی روغن صنعتی هواپیما
استفاده از این نوع روغن صنعتی دارای نکات مثبت زیادی است که تحمل شرایط بسیار سخت و دشوار موتور مهمترین ویژگی آن میباشد. این روانکار صنعتی با داشتن عمر بالا و قابلیت تحمل دمای بسیار زیاد و مقاومت بالا در برابر سوختگی و اکسیدشدن دارای درصد تبخیرشدگی بسیار کمی هستند و عملا دیده میشود که همیشه مقداری روغن موجود در موتور تقریباً ثابت میماند. این روغن صنعتی از نظر کیفیت ساختاری بسیار مرغوب هستند و معمولا روغن در موتور هواپیما تعویض نمیشود و همیشه مقداری روغن به منظورجبران کمبودهای احتمالی در دورههای بازدید و سرویس هواپیما به آن افزوده میشود. این روانکار صنعتی بهدلیل دارا بودن توانایی ضداصطکاک و روان کنندگی بالا تا میزان سه درصد از مصرف سوخت صرفه جویی میکنند. تنها مورد منفی در باره این نوع از روغنهای صنعتی هزینه بالای تولید و قیمت زیاد آن میباشد، که با داشتن مزایای خاص و منحصر بفرد روانکار صنعتی تقزیباً مناسب این نوع محصول بهنظر میرسد.
به گفته محمد جواد خواجه مدیر عامل شرکت دانش بنیان در حوزه روغن صنعتی هوایی:
خوشبختانه با پیشرفت صنعت تولید روغن صنعتی در داخل کشور، روغنهای هوایی تولید ملی در بخشهای هوانوردی تجاری و جت و نیز هوانوردی عمومی مورد استفاده قرارمیگیرد. محصولات تولید شده مانند روغنهای هیدرولیک دارای استاندارد در بخش نظامی و غیر نظامی و روغن موتور جت با استاندارد قابل استفاده در همه هواپیماهای عملیاتی فرموله شده و این روغنهای صنعتی آماده تولید و تست میدانی هستند. فناوری خط تولید روغنهای هوایی که با همراهی و حمایت ستاد توسعه فناوریهای فضایی حمل ونقل پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری آغاز شد؛ خوشبختانه در حال حاضر این محصول پاسخ گوی نیاز تمامی شرکتهای فعال در عرصه صنعت هوانوردی است و امکان صادرات هم دارد. امید است که در ابتدای سال جدید یعنی۱۴۰۰ واردات این نوع روغن صنعتی هوایی کاملا به داخل کشور قطع شود. در حال حاضر فقط چهار شرکت بزرگ در آمریکا و اروپا تأمین کننده نیاز کل دنیا در این زمینه هستند و راهاندازی خط تولید آن در شرکت دانش بنیان ملی سبب اضافه شدن ایران به لیست این کشورها میشود.
مقالات مرتبط: