۵ کاربرد گریس نسوز
برای شناخت و بررسی ۵ کاربرد گریس نسوز پیشنهاد میکنیم ابتدا با گریس آشنا شوید و خصوصیات آن را بشناسید. گریس مخلوطی است از روغن طبیعی یا مصنوعی است که به آن روغن پایه گفته میشود، با غلیظ کنندهای که معمولاً صابونهای فلزی هستند. یک روانکار جامد یا نیمه جامد، که گرانروی زیادی دارد و از مشتقات ترکیبی چند صابون یا نفت به دست میآید. در ترکیبات این ماده از پرکنندههایی استفاده میشود که به قطعات متحرک که با فشار زیادی کار میکنند بچسبد و جدا نشود .
ساختار گریس نسوز
در ساخت گریس نسوز افزودن مواد دیگری به آن لازم است. اصلیترین ویژگی این نوع گریسها ویسکوزیته روغن پایه آنها است. وظیفه اصلی عنصر غلیظ کننده این است که: روغن روانکار را در تماس با سطوح فلزی حفظ کند. همچنین گریس نسوز باید در زمان فعالیت بلبرینگ وقتی که دمای آن بالاست و اجزای غلتشی بلبرینگ دمای بالایی دارند اکسید نشود و خاصیت خود را حفظ کنند.
گریس نسوز چه کاربردهایی دارد؟
۵ کاربرد گریس نسوز
گریس اغلب در مواردی به کار میرود که به طور مستمر امکان استفاده از روانکارهای مایع وجود نداشته باشد و یا در صورت استفاده مقرون بهصرف نباشد. نقطه ضعفی که گریسها دارند این است که قدرت پاک کنندگی و خنک کنندگی ندارند؛ اما از نیروهای محرکه بدون وجود گریسها نمیتوان استفاده کرد. اگر چه گریسها در مقابل دیگر روانکارها مصرف کمتری دارند ولی جایگاه ویژهای دارند و نمیتوان جایگزین دیگری برایشان انتخاب کرد.
- گریسها هزینهها را در مصرف کاهش میدهند؛ چرا که تعداد دفعات روانکاری با آنها در مقایسه با روغنها کمتر است و اگر دسترسی به ماشین آلات دشوار باشد مثل بلبرینگهایی که در دسترس نیستند یا خطوط محرکه این موضوع اهمیت بیشتری پیدا میکند. گریس باعث خروج برخی مواد اضافی میشود و برای ورود گرد و خاک یک مانع مهم به حساب میآید. روانکاری با گریس در کاسه نمدها و آب بندی قطعات باعث صرفه جویی در هزینه میشود. همچنین کاسه نمدهایی که با روغن آب بندی شده باشند به دلیل اصطکاک بیشتر با قطعات باعث هدر رفتن نیروی بیشتر خواهند شد. طول عمر گریس به نسبت روغن بیشتر است به طوریکه میتوان گفت عمر گریس با قطعه یکسان است.
- روانکاری به وسیله گریس به دلیل دوام و ماندگاری بیشتری که دارد باعث افزایش طول عمر قطعه میشود.
- گریسها مشکل روانکاری در مجاورت آب را حل کردهاند.
- گریسها در دماهای بسیار بالا، شوکهای مداوم، سرعت پایین، فشار زیاد عملکردی مناسبی دارند.
- رنگ بر عملکرد گریسها تاثیرگذار است. در حال حاضر انواع مختلفی از گریسهای رنگی در دسترس است. از جمله: گریسهای سفید، آبی، سبز، قرمز، شفاف، زرد، طلایی، سیاه و بنفش. گریسهای سفید در ماشین آلات صنایع غذایی به کار میروند. گریسهای سیاه، گریسهای مولی و یا گرافیتی هستند که در شرایط کاری سخت از آنها استفاده میشود. گریسهای قرمز رنگ در مکانهای با دمای بالا کاربرد دارند. از گریس آبی در دماهای پایین به کار میرود. همچنین از گریس سبز رنگ برای سازگاری با محیط زیست استفاده میشود.
- گریس در ماشینآلاتی که تحت فشار زیاد، دمای بالا، شرایط سخت عملیات، سرعت پایین و شوکهای مستمر فعالیت میکنند و یاتاقانهایی که گردش محوری آنها دائما معکوس است عملکرد بهتری دارند.
- هنگامی که دستگاهها به شدت دچار خوردگی و سایش شدهاند گریس اغلب بهتر از روغن عمل میکند.
- اغلب گریسها در دماهای متغیر کاربرد گستردهای دارند ولی روغنها بیشتر دمای کارکرد مشخصی دارند.
- در قسمت بوشها و یاتاقانهای ماشینآلات، استفاده از روغن هزینه بالایی را تحمیل میکند در نتیجه گریس کاربرد بهتری دارد و عناصر تشکیل دهنده آن را ساده میکند.
تأثیر گرما و آب بر روی گریس نسوز
شرایط محیطی که گریس در آن نگهداری میشود مهم است. زمانی که گریس در برابر تابش مستقیم نور قرار بگیرد گریس به مرور رنگ خود را از دست میدهد و بی رنگ میشود. آب نیز از جمله مواردی است که بر روی رنگ گریس تاثیرگذار است. مثلا گریسی که ۲۴ ساعت بر روی آب شناور باشد حل نمیشود اما رنگ آن از قرمز به رنگ نارنجی تغییر خواهد کرد و رنگ گریس در نوع عملکرد آن میتواند تأثیر داشته باشد.
ویژگیهای گریس نسوز
- حفظ ساختار گریس در مقابل تغییرات دما
توانایی برگشت پذیری گریس در هنگام کار با توجه به تغییرات دما. این حالت را توان برگشت پذیری گریس میگویند. بعضی از گریسها وقتی که به حداکثر دمای کارکرد میرسند ساختار اصلی خود را از دست میدهند و شکل ظاهریشان تغییر کرده و متلاشی میشوند. در این صورت گریس باید تعویض شود. این گریسها برگشت ناپذیر نامیده میشوند. اما گریسهایی که دوباره حالت ژالتینی خود را به دست میآورند گریسهای برگشت پذیر هستند. اگر میخواهید گریس خود را از مرکزی معتبر و قابلاعتماد و بدون داشتن دغدغه در مورد کیفیت و استاندارد لازم آن تهیه نمایید مجموعه کینی اویل را از دست ندهید.
- مقاومت در برابر فشار مکانیکی بالا
گریس به شکل یک لایه فیلم نازک بین دو قطعه متحرک قرار میگیرد و مانع تماس دو جسم با هم میشود. در صورت فشار زیاد، این لایه دچار گسستگی شده و موجب تماس دو قطعه با یکدیگر میشود که در نتیجه آن منجر به خوردگی و حتی توقف کار دستگاه میشود. در این موقعیت مواد بالا برنده تحمل فشار اضافه میشود که از گسستگی این لایه جلوگیری میکند و عمل روانکاری به راحتی انجام میشود.
گریسهای پایه لیتیوم
گریسهای پایه لیتیوم که گریس نسوز محسوب میشوند. نقش زیادی در افزایش عمر گردگیرهای پلوس دارند. دمای ذوب این ماده حدودا ۱۶۵ درجه سانتیگراد است. توجه داشته باشید که دمای ذوب این نوع گریس از دمای پلوس خودرویی که در حال حرکت است بالاتر است در نتیجه عمر پلوس خودرو با تضمین صددرصد افزایش مییابد. پس در گردگیرهای پلوسی که در آنها از گریس نسوز استفاده میشود بهترین شکل و بهترین کیفیت را دارند نسبت به پلوسهایی که از گریس نامرغوب بر پایه کلسیم دز آنها به کار رفته است.
معیار انتخاب گریس نسوز
۵ کاربرد گریس نسوز
معیارهای مختلفی برای انتخاب گریس نسوز مورد توجه است. برای انتخاب گریس مناسب باید به مواردی مثل نوع روغن پایه، شاخص ویسکوزیته آن، پایداری ترکیب مواد افزودنی و مشخصات آن، دمای محیط کاری، آلودگی هوا و میزان بار و فشاری که اعمال میشود توجه شود. این خصوصیاتی که ذکر شد باید به گونهای باشد که بتواند در دمای بالا به صورت پایدار و یکپارچه عمل کند و افزایش دما اختلال در کار روانکار ایجاد نکند. در حالت کلی پایداری حرارتی گریسهای پایه لیتیومی بیشتر از گریسهای پایه سدیمی است و گریسهای پایه کلسیمی است و اینها کمترین پایداری حرارتی را نسبت به گریس پایه لیتیوم دارند.
روغنهای پایه: روغنهای پایه معمولا به دو گروه تقسیم میشوند:
- سینتیک
- معدنی
بخش عظیمی از گریسها را روغن پایه تشکیل میدهد و درصد کمی از هیدروکربن ها و مواد شیمیایی استفاده میشود. روغنهای مصنوعی نیز تقریباً با همین مقدار ترکیبات ساخته میشوند اما مواد دیگری نیز به آنها افزوده میشود. در صورتی که روغنهای معدنی و روغنهای سینتیک در معرض وزش باد گرم باشند فرمولاسیون آنها دچار مشکل میشود و در عملکردشان اختلال ایجاد میشود.
مواد افزودنی گریسها: ماده افزودنی جزء فرمولاسیون اصلی ترکیبات به حساب نمیآید. میتوان آن را یک ماده اضافی دانست که برای کارکرد بهتر به روغن پای افزوده میشود. گاهی نقش سفت کنندگی را در گریس ایفا میکند.
انواع گریسهای مورد استفاده در خودرو
- صابون کلسیم در جلوبندی و تعلیق مورد استفاده قرار میگیرد.
- صابون لیتیم در جلوبندی و تعلیق، سیبکها، محورها و چهار شاخه گاردان کاربرد دارد.
- صابون سدیم در یاتاقان چرخهای جلو استفاده میشود.
در یک تقسیم بندی کلیتر گریسها را بر اساس کاربرد آنها در خودرو به پنج گروه تقسیم کردهاند. که این دستهبندی فقط کاربرد گریسها در روانکاری اجزای شاسی و بلبرینگ چرخ خودروها را شامل میشود که عبارتند از:
- گریسهای شاسی که با حرف L نشان داده میشوند.
- گریسهای بلبرینگ چرخ که با حرف G به نمایش در میآیند.
مقالات مرتبط:
